Τελ. ενημέρωση:

   01-Apr-2009
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 26(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2009, 42-50

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

O ρόλος της γκρελίνης στην ομοιόσταση της γλυκόζης

Δ. Νικολόπουλος, Γ. Κουράκλης
Β΄ Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νοσοκομείο «Λαϊκό», Αθήνα

Η γκρελίνη, ένα πρόσφατα αναγνωρισμένο ακυλιωμένο πεπτίδιο 28 αμινοξέων, αποτελεί ένα ενδογενές μόριο σύνδεσης για τον υποδοχέα των εκκριτικών αναλόγων της αυξητικής ορμόνης υπότυπου 1a (GHS-R1a). Η γκρελίνη είναι περισσότερο γνωστή για τις υποθαλαμικές της δράσεις στους νευρώνες που εκκρίνουν την ορμόνη έκκρισης της αυξητικής ορμόνης (GHRH) και στους νευρώνες τους σχετιζόμενους με το νευροπεπτίδιο Υ και το agouti-related πεπτίδιο. Επιπλέον, ενώ η γκρελίνη επηρεάζει διάφορα συστήματα και δρα σε ποικίλα όργανα, πρόσφατα μόνο αναγνωρίστηκε η πολυπλοκότητα των λειτουργιών της στα θηλαστικά και ιδιαίτερα στον άνθρωπο. Η γκρελίνη παράγεται κυρίως στο στόμαχο, αλλά εκκρίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα στον υποθάλαμο και σε πολλούς άλλους περιφερικούς ιστούς. Η γκρελίνη ρυθμίζει την πρόσληψη τροφής και κατά συνέπεια το σωματικό βάρος, ενώ ο υποδοχέας GHS-R1a, που εκφράζεται σε χαμηλά επίπεδα στον εγκέφαλο, περιλαμβάνοντας και τους υποθαλαμικούς νευρώνες, φαίνεται να συμμετέχει στη ρύθμιση της λήψης τροφής και των επιπέδων της γλυκόζης. Η αμοιβαία σχέση αλληλεξάρτησης που υπάρχει μεταξύ γκρελίνης και ινσουλίνης φανερώνει ότι η γκρελίνη μετέχει επίσης στη ρύθμιση της ομοιόστασης της γλυκόζης. Αποκοπή του μορίου της γκρελίνης με μηχανισμούς μετάλλαξης σε ποντίκια αύξησε την προκαλούμενη από τη γλυκόζη έκκριση ινσουλίνης και βελτίωσε την ινσουλινική ευαισθησία στους περιφερικούς ιστούς. Επιπλέον, πρόσφατες εργασίες υποδεικνύουν τη συμμετοχή των μηχανισμών δράσης της γκρελίνης στο μεταβολικό σύνδρομο. Επομένως, η γκρελίνη και ο υποδοχέας της αποτελούν έναν πιθανό και πολλά υποσχόμενο στόχο δράσης για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων σχετικά με τη θεραπεία του διαβήτη. Παράγοντες που δεσμεύουν το σύστημα σύνδεσης-μεταφοράς σήματος της γκρελίνης αποτελούν επίσης πιθανά μόρια-στόχους. Η ανασκόπηση αυτή εστιάζεται στο νέο αναδυόμενο ρόλο της γκρελίνης στην ομοιόσταση της γλυκόζης και στην έκκριση της ινσουλίνης, αναζητώντας ένα νέο πιθανό θεραπευτικό στόχο για το σακχαρώδη διαβήτη, γεγονός που θα οδηγήσει στη μείωση των υψηλών ποσοστών νοσηρότητας και θνησιμότητας στα σακχαροδιαβητικά άτομα.

Λέξεις ευρετηρίου: Γκρελίνη, Έκκριση ινσουλίνης, Εκκριτικά ανάλογα αυξητικής ορμόνης, (GHSs), Ομοιόσταση γλυκόζης, Σακχαρώδης διαβήτης.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής