Τελ. ενημέρωση:
17-Jul-2000

Αρχ Ελλ Ιατρ, 16(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1999, 480-487

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Συχνότητα αντι-HTLV-I-II σε αιμοδοτικό πληθυσμό στην Ελλάδα
Πολυκεντρική μελέτη

Κ. ΠΟΛΙΤΗ,¹ Λ. ΚΑΒΑΛΛΙΕΡΟΥ,¹ Ε. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ,² Φ. ΓΟΥΝΑΡΗ,² Ε. ΖΕΡΒΟΥ,³
Ι. ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ,⁴ Ε. ΧΡΗΣΤΑΚΗ,⁵ Ι. ΚΑΛΙΤΖΕΡΗΣ,⁶ Κ. ΦΑΡΜΑΚΗ,⁷
Π. ΖΑΧΑΡΑΚΗ,⁸ Ο. ΜΑΡΑΝΤΙΔΟΥ,⁹ Α. ΓΑΝΟΧΩΡΙΤΗΣ,¹⁰ Ν. ΚΟΥΚΑΚΗΣ,¹¹
Γ. ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ,¹² Χ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ<sup>6

1</sup>ΠΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς» ²Δρακοπούλειο Κέντρο Αιμοδοσίας ΝΕΕΣ ³ΠΠΓΝ Ιωαννίνων ⁴ΠΓΝ Αττικής «ΚΑΤ» ⁵ΠΓΝΘ Αθηνών «Σωτηρία»
⁶ΓΝ Θεσσαλονίκης «ΑΧΕΠΑ» ⁷ΓΝΝ Κορίνθου ⁸Α' ΓΠΝ Θεσσαλονίκης «Άγιος Παύλος» ⁹ΓΠΝ Ασκληπιείο Βούλας ¹⁰ΠΓΝ Λάρισας
¹¹ΓΝΝ Ρόδου ¹²ΠΓΝΑ «Ευαγγελισμός»

ΣΚΟΠΟΣ Επειδή οι ανθρώπινοι λεμφοτροπικοί ιοί τύπος Ι και ΙΙ (HTLV-I-ΙΙ) μεταδίδονται με τη μετάγγιση κυτταρικών στοιχείων του αίματος, έχει αρχίσει η εφαρμογή του υποχρεωτικού ελέγχου του αίματος για αντισώματα έναντι των HTLV-I και ΙΙ στην Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην εργασία αυτή μελετήθηκε σε μεγάλο αριθμό αιμοδοτών από διάφορες περιοχές της χώρας ο επιπολασμός των αντισωμάτων έναντι των HTLV-I και ΙΙ, με σκοπό τη διερεύνηση πρότασης για την εφαρμογή υποχρεωτικού ελέγχου του αίματος για τις λοιμώξεις αυτές.
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Με τη συνεργασία 14 υπηρεσιών αιμοδοσίας μελετήθηκαν 90.381 αιμοδότες από την Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Κόρινθο, Λάρισα και Ρόδο για αντι-HTLV-I και ΙΙ βάσει πρωτοκόλλου, σύμφωνα με τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Δικτύου HTLV (HERN). Εφαρμόστηκαν οι ανοσοενζυμικές τεχνικές ELISA (Abbott και Murex) και ως επιβεβαιωτική η Western blot (Pasteur και Genelabs).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 9 δείγματα (0,009%) επιβεβαιώθηκαν θετικά από σύνολο 76 δειγμάτων (0,08%), που βρέθηκαν θετικά κατά τον πρωτογενή έλεγχο. Ακαθόριστα βρέθηκαν 10 δείγματα (0,01%). Από τους οροθετικούς αιμοδότες, 8 (0,008%) ήταν θετικοί για αντι-HTLV-I και σε 1 (0,001%) ανιχνεύτηκε η παρουσία του HTLV-IΙ. Η πλειοψηφία των οροθετικών ήταν σποραδικοί αιμοδότες. Μεταξύ των πιθανών πηγών μόλυνσης, τρεις από τους αιμοδότες αποκάλυψαν ερωτική σχέση με ετεροφυλόφιλο σύντροφο σεξουαλικής συμπεριφοράς «υψηλού κινδύνου». Ο οροθετικός για τον HTLV-IΙ είχε σχέση με αλλοδαπή εργαζόμενη σε bar, που πιθανώς έκανε χρήση ναρκωτικών. Οι υπόλοιποι ήταν γυναίκες που δεν ανέφεραν ιστορικό κινδύνου για τους HTLV-I και ΙΙ. Η σύζυγος ενός οροθετικού αιμοδότη παρουσίασε ορομετατροπή για τον HTLV-I 18 μήνες μετά τη διάγνωση της λοίμωξης στο σύζυγό της.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα ευρήματα της πολυκεντρικής αυτής μελέτης δίνουν θετική απάντηση σε πρόταση παλαιότερης μελέτης μας για την ανάγκη εφαρμογής υποχρεωτικού ελέγχου του αίματος για HTLV. Οι διαχρονικές μελέτες μιας δεκαετίας για την επιδημιολογία των HTLV-I-ΙΙ, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, δείχνουν ότι η επιλογή των αιμοδοτών με βάση μόνο το ιστορικό και κριτήριο αποκλεισμού από αιμοδοσία την εθνικότητα και την προέλευση των υποψήφιων αιμοδοτών από ενδημικές περιοχές του HTLV, δεν μπορεί να αποτελέσει ασφαλές μέτρο περιορισμού της μετάδοσης της λοίμωξης με το αίμα. Επειδή η σεξουαλική μετάδοση και η χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών έχουν αλλάξει την επιδημιολογία του HTLV στην Ευρώπη, η Ελλάδα, που έχει μεγάλη τουριστική κίνηση και είναι ναυτική χώρα, δεν μπορεί να παραβλέψει τους κινδύνους μετάδοσης των HTLV-I-ΙΙ με τη μετάγγιση αίματος.

Λέξεις ευρετηρίου: Αιμοδότες, ΗTLV-I-II, Ρετροϊκές λοιμώξεις.