Τελ. ενημέρωση:
25-Jun-2024

H ακούσια εισαγωγή και η νοσηλεία των ατόμων με ψυχικές διαταραχές στερεί το ανθρώπινο δικαίωμα της ελευθερίας. Αυτός ο σημαντικός περιορισμός θα πρέπει να αποτελεί έσχατο μέτρο ψυχιατρικής πρακτικής και να εφαρμόζεται μόνο εφόσον προηγουμένως έχουν δοκιμαστεί και δεν είχαν αποτέλεσμα άλλα, λιγότερο παρεμβατικά, μέτρα. O Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (OHE) προστατεύει το δικαίωμα των ατόμων με ψυχικές διαταραχές στην ελευθερία και στην ασφάλεια, και το Συμβούλιο της Ευρώπης επίσης, ιδιαίτερα με τη νομολογία του Δικαστηρίου του Στρασβούργου και με σχετικές συστάσεις, προτείνει στα κράτη-μέλη κριτήρια, διαδικασίες και ανώτατα χρονικά όρια για την εφαρμογή κατ' εξαίρεση της ακούσιας εισαγωγής και νοσηλείας υπό το πρίσμα του σεβασμού και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων στα οποία επιβάλλεται. Μεταξύ των εξεταζόμενων κρατών παρατηρούμε ότι στα περισσότερα η ύπαρξη διαγνωσμένης ψυχικής διαταραχής σε συνδυασμό με ενδεχόμενο κίνδυνο για τα ίδια τα άτομα ή για άλλους συνιστά κριτήριο για την επιβολή του μέτρου της ακούσιας νοσηλείας. Σε άλλα κράτη η λήψη του μέτρου εξαρτάται από την αναγκαιότητα για θεραπεία, ενώ ορισμένα κράτη δίνουν προτεραιότητα σε άλλες εκτός νοσοκομείου υπηρεσίες, όπως η διαταγή για υποχρεωτική θεραπεία στην κοινότητα. Σε όλα τα κράτη έχουν τεθεί διαδικασίες και ανώτατα χρονικά διαστήματα επιβολής του μέτρου, με διαφοροποιήσεις ως προς τους χρόνους, τον φορέα λήψης απόφασης και το άτομο ή τον φορέα που μπορεί να εκκινήσει τη διαδικασία. Για τη λήψη απόφασης εισαγωγής θα πρέπει να υπάρχει γνωμοδότηση ψυχιάτρου ή επαγγελματία ψυχικής υγείας, ενώ τα θιγόμενα άτομα έχουν το δικαίωμα να την προσβάλλουν δικαστικά. Η νοσηλεία πραγματοποιείται κατά βάση σε δημόσιο ψυχιατρικό νοσοκομείο ή σε ψυχιατρικό τμήμα γενικού νοσοκομείου, ενώ σε κάποια κράτη και σε ιδιωτικές μονάδες, μη κερδοσκοπικές ή κερδοσκοπικές.

Λέξεις ευρετηρίου: Ακούσια εισαγωγή, Ακούσια νοσηλεία, Ανθρώπινα δικαιώματα, Νομοθεσία, Ψυχικές διαταραχές.