Τελ. ενημέρωση:
   05-Jun-2022
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 39(3), Μάιος-Ιούνιος 2022, 354-365

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Γνώσεις, αντιλήψεις και επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 στην ψυχική υγεία
του γενικού πληθυσμού της Ελλάδας

Κ. Σουλιώτης,1,2 Λ.Ε. Πέππου,3,4 Μ.Τ. Σαμαρά,5,6 Τ.Β. Γιαννούχος,7 Ι. Νηματούδης,5 Χ. Παπαγεωργίου,3 S. Leucht,6 Μ. Οικονόμου3,4
1Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Κόρινθος,
2Ινστιτούτο Πολιτικής Υγείας, Αθήνα,
3Α΄ Ψυχιατρική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, «Αιγινήτειο» Νοσοκομείο, Αθήνα,
4Μονάδα Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχοκοινωνικής Φροντίδας, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, Νευροεπιστημών και Ιατρικής Ακριβείας «Κώστας Στεφανής» (ΕΠΙΨΥ), Αθήνα,
5Γ΄ Ψυχιατρική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Σχολή Επιστημών Υγείας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη,
6Department of Psychiatry and Psychotherapy, Klinikum rechts der Isar, School of Medicine, Technical University of Munich, Munich, Γερμανία,
7Pharmacotherapy Outcomes Research Center, College of Pharmacy, University of Utah, Salt Lake City, Utah, ΗΠΑ

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση των γνώσεων και των αντιλήψεων του γενικού πληθυσμού της Ελλάδας αναφορικά με την COVID-19, η εκτίμηση της επικράτησης του stress, του άγχους και της κατάθλιψης και η εξέταση πιθανών συσχετίσεων μεταξύ αντιλήψεων και κοινωνικο-δημογραφικών μεταβλητών αναφορικά με την ψυχική υγεία.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Το δείγμα ήταν τυχαίο και αντιπροσωπευτικό και αποτελείτο από 1.041 συμμετέχοντες από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι έλαβαν μέρος στην παρούσα έρευνα μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων από 10–14 Απριλίου του 2020. Οι γνώσεις και οι αντιλήψεις αξιολογήθηκαν μέσω ενός αυτοσχέδιου ερωτηματολογίου, ενώ οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία διερευνήθηκαν χρησιμοποιώντας την κλίμακα μέτρησης των αρνητικών συναισθημάτων του άγχους, της κατάθλιψης και του stress-21 (Depression, Anxiety Stress Scale-21, DASS-21). Επίσης, συλλέχθηκαν πληροφορίες αναφορικά με τα δημογραφικά και τα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά του δείγματος.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τα ευρήματα κατέδειξαν τη διαφορετικότητα των απόψεων του κοινού αναφορικά με τον νέο κορωνοϊό, ιδιαίτερα όσον αφορά στην ομοιότητά του με την κοινή γρίπη, τον τρόπο μετάδοσής του (αερομεταφερόμενος), την πεποίθηση ότι είναι κατασκευασμένος σε εργαστήριο, καθώς επίσης ότι είναι ανεξέλεγκτος. Ο επιπολασμός των μέτριων/σοβαρών/ιδιαίτερα σοβαρών περιπτώσεων βρέθηκε να είναι 22,3% για την κατάθλιψη, 15,9% για το άγχος και 13,1% για το stress. Όσοι αναγνώρισαν την επικινδυνότητα του κορωνοϊού προς κάποιες ομάδες είχαν υψηλότερες βαθμολογίες stress και κατάθλιψης. Οι συμμετέχοντες που δήλωσαν πως πίστευαν ότι ο κορωνοϊός είναι κατασκευασμένος και η εξάπλωσή του εξυπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς και όσοι παρέμειναν ουδέτεροι στη δήλωση ότι μεταφέρεται μέσω του αέρα, είχαν υψηλότερες βαθμολογίες άγχους, stress και κατάθλιψης. Οι ομάδες υψηλού κινδύνου εμφάνισης ψυχικής νόσου ήταν οι γυναίκες, οι νέοι, οι κάτοικοι αστικών περιοχών, όσοι διέμεναν μαζί με άτομο ευπαθές στη νόσηση από τον ιό, άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και άτομα χαμηλότερης κοινωνικοοικονομικής κατάστασης. Ομοίως, οι άνθρωποι που υποστήριξαν την άποψη ότι ο ιός έχει κατασκευαστεί σε εργαστήριο και εξυπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς εμφάνισαν έντονη νοσηρότητα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι παρεμβάσεις αγωγής υγείας, η Τηλεψυχιατρική και οι στρατηγικές προαγωγής της ψυχικής υγείας κρίνονται άκρως απαραίτητες για την αντιμετώπιση της ψυχολογικής επιβάρυνσης από την πανδημία.

Λέξεις ευρετηρίου: Άγχος, Κατάθλιψη, Κορωνοϊός, Stress, Ψυχολογική επιβάρυνση.

© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής