Τελ. ενημέρωση:

   09-Sep-2020
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 37(Συμπληρωματικό τεύχος 2) 2020, 139-142

ΒΟΤΑΝΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Φυτικά φάρμακα για τη θεραπεία ασθενειών των νεφρών κατά τη βυζαντινή εποχή

Η. Βαλιάκος
Εργαστήριο Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Λάρισα

Το άρθρο εστιάζει στις νεφρολογικές παθήσεις και ασθένειες καθώς και στη θεραπεία φυτικών σκευασμάτων που χρησιμοποιήθηκαν στην ύστερη βυζαντινή εποχή και καταγράφονται σε ιατρικά κείμενα. Τα ιατρικά κείμενα που έχουν ερευνηθεί αναφέρονται στη βυζαντινή περίοδο από τον 4ο έως τον 15ο αιώνα. Σ΄ αυτή την περίοδο γράφτηκαν κείμενα που συνέβαλαν στην εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης. Από αυτά ξεχώρισαν ιδιαίτερα τα κείμενα για τα ούρα, που μελετήθηκαν επισταμένα από τους γιατρούς. Αυτά τα βιβλία χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τα βιβλία που επικεντρώνονται στην παρατήρηση των ούρων (την ουροσκοπία) με σκοπό τη διάγνωση των νεφρικών νόσων και τα βιβλία που αναφέρονται στη θεραπεία των ασθενειών των νεφρών. Το πρωταρχικό μας υλικό ήταν οι ιατρικές συλλογές του Ορειβάσιου, του Αετίου, του Αλέξανδρου από τις Τράλλεις, του Παύλου του Αιγινήτη, του Συμεών Σηθ, του Νικολάου Μυρεψού και του Ιωάννη Ακτουάριου, οι οποίοι αναφέρουν νεφρολογικές ασθένειες και βότανα που τις αντιμετωπίζουν. Στα κείμενα αυτά αναζητήθηκαν εκείνες οι ιατροφαρμακευτικές συνταγές οι οποίες σχετίζονται με τις νεφρολογικές παθήσεις και καταγράφηκαν τα φυτά που αυτές περιέχουν. Από τις συνταγές αυτές επιβεβαιώθηκε η σημερινή έρευνα και μεθοδολογική προσέγγιση της εξέτασης των ούρων. Στις συνταγές της βυζαντινής εποχής υπάρχουν συνδυασμοί βοτάνων για τη θεραπεία της δυσουρίας, της στραγγουρίας, της λιθίασης και της νεφροπάθειας. Η έρευνα αυτή, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το περιεχόμενο αυτών των βιβλίων προσφέρει μια λεπτομερή εικόνα της νεφρολογίας και των ιδιοτήτων των βοτάνων που ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις νεφροπάθειες και το επίπεδο της γνώσης που υπήρχε κατά τη βυζαντινή εποχή.

Λέξεις ευρετηρίου: Βυζαντινή εποχή, Ιατρικά κείμενα, Νεφρολογικές παθήσεις, Φυτικά φάρμακα.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής