Τελ. ενημέρωση:

   23-Jul-2020
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 37(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2020, 445-456

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Παθοφυσιολογική προσέγγιση της επιβάρυνσης των νευρογνωσιακών διαταραχών σε ασθενείς με κρανιοεγκεφαλική κάκωση

Κ. Παπαδοπούλου, Γ. Τσαούση
Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Κλινική Αναισθησιολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη

Η πρόκληση κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων (ΚΕΚ) συνιστά ένα αδιαμφισβήτητα μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας. Οι καλύτερα τεκμηριωμένοι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται στην κλινική εξέλιξη των ΚΕΚ είναι η διάχυτη βλάβη των νευραξόνων, η απώλεια νευρώνων, η ελαττωματική αναδίπλωση πρωτεϊνών, η επίμονη νευροφλεγμονή και οι μεταβολές σε επίπεδο νευροδιαβιβαστικών συστημάτων. Οι διαταραχές αυτές φαίνεται ότι είναι αλληλένδετες, καθώς η οριστική εγκεφαλική βλάβη αποτελεί απόρροια της αλληλοδιάδοχης επίδρασης των πρωτοπαθών και των δευτεροπαθών προσβολών σε συνδυασμό με την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Εκτός από την πρόκληση πρώιμων και άμεσα αναγνωρίσιμων βλαβών, η ανάπτυξη μακροχρόνιων νευρογνωσιακών και νευροεκφυλιστικών διαταραχών συνιστά συνήθη επιπλοκή που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Οι νευρογνωσιακές διαταραχές περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα όψιμων επιπλοκών της ΚΕΚ, με τις διαταραχές της μνήμης, της προσοχής, της ταχύτητας επεξεργασίας πληροφοριών και των εκτελεστικών λειτουργιών να αποτελούν τις πλέον συνήθεις κλινικές εκδηλώσεις. Ως αντιμετώπιση πρώτης γραμμής προτείνεται η μη φαρμακολογική προσέγγιση που περιλαμβάνει τη συμμετοχή του ασθενούς σε προγράμματα εκπαίδευσης, ρεαλιστικής στοχοθεσίας, μεταβολής του τρόπου ζωής και αποκατάστασης των νευρογνωσιακών λειτουργιών. Οι φαρμακολογικοί παράγοντες που έχουν μελετηθεί εκτενέστερα στην κλινική πράξη είναι οι ανταγωνιστές των υποδοχέων NMDA, οι ενεργοποιητές της οδού των κατεχολαμινών και της χολινεργικής οδού ή οι παράγοντες οι οποίοι συνδυάζουν τις παραπάνω δράσεις. Η αποσαφήνιση των παθοφυσιολογικών μηχανισμών και η τεκμηρίωση του ρόλου των σύγχρονων μεθόδων νευροπροστασίας-αποκατάστασης θα συμβάλει τα μέγιστα στη βελτιστοποίηση της νευρογνωσιακής έκβασης των εκατομμυρίων ασθενών που επιβιώνουν έπειτα από ΚΕΚ.

Λέξεις ευρετηρίου: Κρανιοεγκεφαλική κάκωση, Νευροαξονική βλάβη, Νευρογνωσιακή λειτουργία, Νευροφλεγμονή.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής