Τελ. ενημέρωση:

   28-Sep-2019
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 36(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2019, 650-656

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Διερεύνηση της κουλτούρας ασφάλειας ασθενών σε εργαστήρια
και τμήματα πανεπιστημιακού γενικού νοσοκομείου

Ι. Αντωνάκος,1 Β. Καπάκη,2 Μ. Καντζανού,3 Ε. Μεταξάς,4 Ι. Τούντας,3 Κ. Σουλιώτης2
1Β΄ Εργαστήριο Ακτινολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
2Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Κόρινθος
3Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
4Θωρακοχειρουργικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας-Πειραιά «Άγιος Παντελεήμων», Νίκαια

ΣΚΟΠΟΣ Η αξιολόγηση της κουλτούρας ασφάλειας του ασθενούς σύμφωνα με τις απόψεις των επαγγελματιών υγείας που εργάζονταν σε τμήματα και εργαστήρια πανεπιστημιακού νοσοκομείου και η διερεύνηση των παραγόντων οι οποίοι είναι κρίσιμοι για την ενίσχυση της κουλτούρας ασφάλειας.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Εφαρμόστηκε συγχρονική μελέτη για την καταγραφή της κουλτούρας ασφάλειας. Χρησιμοποιήθηκε το ερευνητικό εργαλείο Hospital Survey on Patient Safety Culture (HSOPSC) των Sorra και Nieva και το δείγμα ευκολίας της έρευνας αποτέλεσαν 178 επαγγελματίες υγείας που εργάζονταν σε κρίσιμους τομείς του νοσοκομείου (στο χειρουργείο, στη μονάδα εντατικής θεραπείας, στο τμήμα επειγόντων περιστατικών και στις μονάδες ιοντιζουσών ακτινοβολιών του νοσοκομείου). To ποσοστό ανταπόκρισης ανήλθε στο 71,2%. Η περιγραφική στατιστική και η μέθοδος της γραμμικής παλινδρόμησης εφαρμόστηκαν για την εύρεση της συσχέτισης μεταξύ της κουλτούρας ασφάλειας και της συνολικής αντίληψης των εργαζομένων για την ασφάλεια, καθώς και με τη συχνότητα καταγραφής των ανεπιθύμητων συμβάντων.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Δεν παρουσιάστηκαν σημαντικές διαφοροποιήσεις (p>0,05) στις απαντήσεις των ερωτώμενων αναφορικά με το επίπεδο ασφάλειας του ασθενούς. Τον υψηλότερο βαθμό θετικών απαντήσεων έλαβε η διάσταση «οργανωτική μάθηση και συνεχής βελτίωση» (73,3–75,5%), ενώ τον χαμηλότερο βαθμό θετικών απαντήσεων έλαβε η διάσταση «μη τιμωρητική αντίδραση» στα λάθη (23,3–28,4%). Σημαντικές διαφοροποιήσεις (p<0,05) εντοπίστηκαν στις απαντήσεις των ερωτώμενων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι 10 διαστάσεις της κουλτούρας ασφάλειας επηρεάζουν τη γενική αντίληψη των εργαζομένων για την ασφάλεια των ασθενών, καθώς και τη συχνότητα των αναφερθέντων συμβάντων. Η συνολική αντίληψη των εργαζομένων περί ασφάλειας ήταν ικανοποιητική (81,9% θετικές απαντήσεις). Ωστόσο, το 45,6% των εργαζομένων δεν ανέφερε κάποιο ανεπιθύμητο συμβάν και το 34,6% μία ή δύο ανεπιθύμητες ενέργειες το τελευταίο έτος.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα ευρήματα της έρευνας αναδεικνύουν τις διαφορές στις αντιλήψεις των εργαζομένων, στον τρόπο που οι διαστάσεις της κουλτούρας ασφάλειας επιδρούν στη συνολική αντίληψη περί ασφάλειας και στην αναφορά των ανεπιθύμητων συμβάντων. Αυτές οι διαφοροποιήσεις μπορεί να αποτελέσουν οδηγό για την ανάληψη πρωτοβουλιών και στοχευμένων δράσεων από τη διοίκηση για την ενίσχυση της κουλτούρας ασφάλειας στο νοσοκομείο.

Λέξεις ευρετηρίου: Ασφάλεια ασθενούς, Ερωτηματολόγιο HSOPSC, Κουλτούρα ασφάλειας, Πανεπιστημιακό νοσοκομείο.Άρρεν, Βάρος γέννησης, Καισαρική τομή, Πρόκληση τοκετού, Φύλο.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής