Τελ. ενημέρωση:

   27-Mar-2018
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 35(2), Μάρτιος-Απρίλιος 2018, 220-229

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Οικονομική κρίση και σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής ηλικιωμένων

Ε.Κ. Καρανικόλα,1 Ε.Χ. Δημόπουλος,2 Δ.Α. Νιάκας,3 Β.Ο. Αλετράς1,2
1Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα
2Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Σχολή Επιστημών Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη
3Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση της ενδεχόμενης σχέσης μεταξύ της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής (ΣΥΠΖ) ηλικιωμένων ατόμων και παραγόντων που συνδέονται με την οικονομική κρίση.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 352 ηλικιωμένοι που επισκέπτονταν τα 6 ΚΑΠΗ του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη. Η διερεύνηση της ΣΥΠΖ των ηλικιωμένων πραγματοποιήθηκε με το γενικό εργαλείο της επισκόπησης υγείας (SF-36). Επινοήθηκε για τους σκοπούς της έρευνας ερωτηματολόγιο, που προηγήθηκε του SF-36, με σκοπό τη συγκέντρωση δημογραφικών, κοινωνικών, οικονομικών, υγειονομικών χαρακτηριστικών των ηλικιωμένων και στοιχείων που αποτυπώνουν τον βαθμό οικονομικής τους δυσπραγίας, καθώς και την εκτίμηση της παρούσας και της μέλλουσας οικονομικής τους κατάστασης. Προκειμένου να διασφαλιστεί η εγκυρότητα περιεχομένου του εργαλείου διενεργήθηκε βιβλιογραφική αναζήτηση και πιλοτική έρευνα. Η αξιοπιστία του ερωτηματολογίου ελέγχθηκε με τη μέθοδο των επαναληπτικών μετρήσεων, χρησιμοποιώντας τον συντελεστή weighted kappa του Cohen για διατεταγμένες κλίμακες. Κατόπιν, διερευνήθηκε η σχέση των δημογραφικών και των υγειονομικών χαρακτηριστικών των ηλικιωμένων με τις γενικές κλίμακες του SF-36. Η στατιστική ανάλυση παραγόντων που ενδεχομένως σχετίζονται με τη ΣΥΠΖ διενεργήθηκε με τους μη παραμετρικούς ελέγχους Kruskal-Wallis και Mann-Whitney με διόρθωση κατά Bonferroni, τον συντελεστή Spearman και τον συντελεστή d του Cohen.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η μέση βαθμολογία των ηλικιωμένων στις γενικές κλίμακες του SF-36 ήταν χαμηλή, με την κλίμακα της σωματικής υγείας (ΣΥ) να κυμαίνεται στο 43,64 και την αντίστοιχη κλίμακα της ψυχικής υγείας (ΨΥ) στο 47,44. Το γυναικείο φύλο, η μεγαλύτερη ηλικία και τα χρόνια νοσήματα περιλαμβάνονται στους παράγοντες που σχετίζονται με χειρότερη ΣΥΠΖ στους ηλικιωμένους. Η οικονομική κρίση έπληξε το εισόδημα, την αγοραστική δύναμη και την ικανότητα πληρωμής λογαριασμών των ηλικιωμένων. Εντοπίστηκε συσχέτιση μέτριου βαθμού μεταξύ της γενικής κλίμακας ψυχικής υγείας και της ανεπάρκειας χρημάτων, αλλά και της αδυναμίας πληρωμής λογαριασμών.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι ηλικιωμένοι της έρευνας χαρακτηρίζονται από χαμηλά επίπεδα ΣΥΠΖ. Αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης, όπως η οικονομική δυσπραγία, η ανεπάρκεια οικονομικών πόρων και η δυσοίωνη πρόβλεψη της οικονομικής κατάστασης, σχετίζονται με χειρότερη ΣΥΠΖ στον εν λόγω πληθυσμό. Η παρούσα έρευνα μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο περαιτέρω διερεύνησης των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στη ΣΥΠΖ των ηλικιωμένων, καθώς και πηγή άντλησης στοιχείων για τους ιθύνοντες σχετικά με τον σχεδιασμό υγειονομικών προγραμμάτων για τον γηραιό πληθυσμό.

Λέξεις ευρετηρίου: Ηλικιωμένοι, Οικονομική κρίση, SF-36, Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής