Τελ. ενημέρωση:
   23-Jan-2017
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 34(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2017, 104-112

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Αντιδράσεις υπερευαισθησίας στα ιωδιούχα ραδιοσκιαγραφικά
Αλλεργιολογική προσπέλαση και δεδομένα επαναχορήγησης

Μ. Ποτίκα*,1 Μ. Μακρής*,1 Ι. Κοντογιωργάκη,1 Χ. Σάνδηλος,1 Ξ. Αγγελίδης,1 Χ. Κουλίας,1 Κ. Χλίβα,1 Κ. Τυλιγάδα,1,2 Δ. Ρηγόπουλος1
1Μονάδα Αλλεργιολογίας «Δ. Καλογερομήτρος», B΄ Κλινική Δερματικών και Αφροδισίων Νόσων, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν», Αθήνα
2Εργαστήριο Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ Η καταγραφή και η διαγνωστική προσπέλαση αντιδράσεων υπερευαισθησίας (ΑΥ) σε ιωδιούχα ραδιοσκιαγραφικά (ΙΡΜ), καθώς και η έκβαση σε επαναχορήγησή τους.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν οι ασθενείς με ΑΥ κατά τη διάρκεια έγχυσης ΙΡΜ ή έως 7 ημέρες μετά, σε διάστημα 5 ετών. Πραγματοποιήθηκαν λήψη λεπτομερούς ιστορικού και διενέργεια δερματικών δοκιμασιών (ΔΔ) (διά νυγμού, ενδοδερμικών και επιδερμικών), με ευρύ φάσμα σκευασμάτων ΙΡΜ. Ενδεχόμενες μεταγενέστερες χορηγήσεις ΙΡΜ στους ασθενείς καταγράφηκαν σε δεύτερο χρόνο, μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Αξιολογήθηκαν 90 ασθενείς (47 γυναίκες, 52%), ηλικίας 54±15 ετών. Είκοσι έξι από τους 72 (36%) που γνώριζαν, ανέφεραν με βεβαιότητα ότι δεν είχαν λάβει ΙΡΜ στο παρελθόν. Οι 38 (42,2%) ανέφεραν άμεση αντίδραση, 50 (56,6%) επιβραδυνόμενη, ενώ οι υπόλοιποι (2,2%) δεν μπορούσαν να ανακαλέσουν λεπτομέρειες της αντίδρασης. Οι συχνότερες εκδηλώσεις συνολικά ήταν κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα (43,3%) και κνίδωση/ αγγειοοίδημα (ΑΟ) (27,8%). Οι συχνότερες άμεσες αντιδράσεις αφορούσαν σε αναφυλαξία (38,9%) και κνίδωση/ΑΟ (36,1%), ενώ στις επιβραδυνόμενες αντιδράσεις περιλαμβάνονταν κηλιδοβλατιδώδη εξανθήματα (75%) και όψιμη κνίδωση/ΑΟ (21,2%). Η ιοδιξανόλη ήταν το συχνότερα ενοχοποιούμενο (36,7%) σκιαγραφικό μέσο. Σε 32/90 ασθενείς (35,6%) το ενοχοποιούμενο ΙΡΜ δεν ταυτοποιήθηκε από το ιστορικό. Οι 42/90 ασθενείς (46,7%) υποβλήθηκαν σε ΔΔ: 8 (19%) ήταν θετικές και 34 (81%) αρνητικές. Το ποσοστό των θετικών ΔΔ ήταν 17% στις άμεσες και 21% στις επιβραδυνόμενες ΑΥ, αντίστοιχα. Ο μέσος χρόνος διενέργειας των ΔΔ από την αντίδραση ήταν 5,7±4,6 μήνες για τις θετικές και 41±70 μήνες για τις αρνητικές. Στο 20,6% του συνόλου των ασθενών επαναχορηγήθηκε ΙΡΜ, χωρίς να παρατηρηθεί αντίδραση.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ο αλλεργιολογικός έλεγχος είναι χρήσιμος στη διαγνωστική προσπέλαση τόσο των άμεσων όσο και των επιβραδυνόμενων αντιδράσεων σε ΙΡΜ. Η διενέργεια ΔΔ σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την αντίδραση αυξάνει σημαντικά την ευαισθησία τους.

Λέξεις ευρετηρίου: Αλλεργία, Αντιδράσεις υπερευαισθησίας, Ραδιοσκιαγραφικά.

© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής