Τελ. ενημέρωση:
06-Jul-2016

Η εγκεφαλική παράλυση είναι η κύρια αιτία της παιδικής αναπηρίας, με την πλέον συχνή παραπομπή για φυσικοθεραπεία από ειδικούς ιατρούς, όπως παιδονευρολόγους, φυσιάτρους και ορθοπαιδικούς χειρουργούς. Οι παραδοσιακές φυσικοθεραπευτικές μέθοδοι, γνωστές ως προσεγγίσεις νευροδιευκόλυνσης, όπως οι Bobath/νευροεξελικτική αγωγή, Ayres/αισθητηριακή ολοκλήρωση, Vojta κ.ά., που αναπτύχθηκαν στα μέσα του 20ού αιώνα για την κλινική διαχείριση των παιδιών με εγκεφαλική παράλυση, εστιάζουν σε στρατηγικές αποκατάστασης των σωματικών βλαβών για την επίτευξη λειτουργίας. Η ανάδυση νέων αντιλήψεων για τον έλεγχο της κινητικής ανάπτυξης, όπως η θεωρία των δυναμικών συστημάτων, βάσει μελετών νευροεπιστήμης και εμβιομηχανικής, καθώς και του οικογενειοκεντρικού μοντέλου υπηρεσιών αποκατάστασης των παιδιών, εξέλιξε την παιδονευρολογική φυσικοθεραπεία, αναμορφώνοντας κάποιες παραδοσιακές προσεγγίσεις και δημιουργώντας νέες, εναλλακτικές στρατηγικές παρέμβασης. Οι νέες αυτές στρατηγικές παρέμβασης, που αποκαλούνται γενικά με τον όρο «λειτουργική προσέγγιση», κατευθύνονται στην εκμάθηση και στη βελτιστοποίηση αυτοκινούμενων λειτουργικών δραστηριοτήτων, μέσω αλλαγών στις παραμέτρους του περιβάλλοντος ή της δραστηριότητας, και όχι στην «κανονικοποίηση» των κινητικών προτύπων. Η λειτουργική προσέγγιση βασίζεται στις εξής κύριες πέντε αρχές: (α) Ο καθορισμός συγκεκριμένων, μετρήσιμων, επιτεύξιμων/ λειτουργικών, ρεαλιστικών και χρονικά περιορισμένων (specific, measurable, attainable/action-oriented, realistic, time-limited [SMART]) στόχων, (β) ο θεραπευτής ως «δάσκαλος» ή «προπονητής» του παιδιού, της οικογένειας και των ατόμων της κοινότητας που παρέχουν βοήθεια, (γ) το παιδί ως «ενεργός επιλυτής προβλημάτων» (χωρίς θεραπευτικούς χειρισμούς διαδικασία), (δ) η επαναλαμβανόμενη εξάσκηση σε λειτουργικές συνθήκες και (ε) η ενεργή συμμετοχή της οικογένειας σε όλες τις φάσεις της παρέμβασης (αξιολόγηση, λήψη απόφασης, στοχοθεσία, εφαρμογή στην καθημερινή ζωή). Οι τρέχουσες, αξιόπιστες κλινικές μελέτες υποστηρίζουν την ισοδύναμη αποτελεσματικότητα της λειτουργικής προσέγγισης, έναντι των παραδοσιακών μεθόδων παρέμβασης, σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση.

Λέξεις ευρετηρίου: Εγκεφαλική παράλυση, Θεραπεία πλαισίου, Θεωρία δυναμικών συστημάτων, Λειτουργική προσέγγιση, Φυσικοθεραπεία.