Τελ. ενημέρωση:

   27-Apr-2016
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 33(3), Μάιος-Ιούνιος 2016, 402-410

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Η λουτροθεραπεία ως μέσο θεραπείας και προαγωγής της υγείας στο Βυζάντιο

Ν. Σταυρακάκης
Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου «Βενιζέλειο-Πανάνειο», Ηράκλειο Κρήτης

Κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου, μια από τις μορφές αποκατάστασης και επικουρικής θεραπείας των νοσημάτων αποτελούσε το λουτρό. Η εν λόγω πρακτική μορφή θεραπείας είχε υιοθετηθεί από την αρχαιοελληνική Ιατρική και είχε εφαρμοστεί σχεδόν αυτούσια στη θεραπευτική του Βυζαντίου. Οι λόγοι που συνέτειναν στην αποδοχή της συγκεκριμένης μεθόδου ήταν αφ' ενός η αποδοχή της αρχαιοελληνικής Ιατρικής και αφ' ετέρου η πιστή αντιγραφή-αναπαραγωγή των προτάσεων και των επιταγών των Ελλήνων ιατρών από τους Βυζαντινούς για τη θεραπευτική των νοσημάτων. Έτσι, το λουτρό και η θεραπεία που απέρρεε από τη χρήση του είχε καθολική εφαρμογή στη βυζαντινή επικράτεια, και παρά τις ακραίες απόψεις κάποιων ασκητών και εκκλησιαστικών πατέρων περί της πλήρους αποχής οποιασδήποτε μορφής λουτρού (αλουσία), η χρήση του ως μέσο θεραπείας και προαγωγής της υγείας είχε εφαρμογή σε όλο τον πληθυσμό. Σύμφωνα με τις απόψεις της εποχής, το δέρμα διαδραμάτιζε σημαίνοντα ρόλο στην ισόρροπη λειτουργία του σώματος καθώς αποτελούσε την οδό της αποβολής των άχρηστων ουσιών του οργανισμού. Ο πλέον αποδεκτός τρόπος διαδερμικής κάθαρσης ήταν αυτός της εφίδρωσης, ο οποίος επιτυγχανόταν με λουτρά και ατμόλουτρα, αποτέλεσμα των οποίων ήταν η αποβολή των περιττωμάτων του οργανισμού. Η θεραπευτική χρήση του λουτρού ήταν προκαθορισμένη αναφορικά με τον τρόπο και τη συχνότητά του. Έτσι, οι βυζαντινοί συγγραφείς-ιατροί αναφέρουν τις ενδείξεις και τις αντενδείξεις της λουτροθεραπείας σε κάθε γνωστό νόσημα της εποχής, καθώς και τον τρόπο που αυτή έπρεπε να γίνεται ανάλογα με την ασθένεια. Αυτός είναι και ένας από τους κυριότερους λόγους για τους οποίους οι λουτρώνες αποτελούσαν αναπόσπαστο τμήμα των νοσοκομειακών εγκαταστάσεων.

Λέξεις ευρετηρίου: Αποκατάσταση, Βυζαντινή αυτοκρατορία, Βυζαντινή Ιατρική, Λουτροθεραπεία.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής