Τελ. ενημέρωση:
20-Apr-2012

Πλήθος ερευνών καταδεικνύουν την αδιαμφισβήτητη αρνητική επίδραση της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα για την υγεία του ανθρώπου εξ αιτίας των μη αναστρέψιμων επιπτώσεών του. Παρ' όλο που όλο και περισσότερες αντικαπνισματικές εκστρατείες υλοποιούνται τα τελευταία χρόνια, σήμερα ο αριθμός των καπνιστών είναι ο μεγαλύτερος που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία. Σκοπός της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης είναι η ανάλυση των υπαρχουσών μεθόδων εκτίμησης της μακροχρόνιας έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα, καθώς και η μελέτη των παραγόντων που την επηρεάζουν. Για την επιλογή των μελετών επιτεύχθηκε μια περιεκτική αναζήτηση στη βάση δεδομένων PubMed, το χρονικό διάστημα μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου 2011, χρησιμοποιώντας όρους σχετικούς με το παθητικό κάπνισμα. Η εκτίμηση της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα επιτεύχθηκε ως επί το πλείστον με τη χρήση ερωτηματολογίων, λόγω της πρακτικότητας, της αναδρομικής συλλογής πληροφοριών και του χαμηλού κόστους αυτής της μεθόδου. Τα ερωτηματολόγια που έχουν χρησιμοποιηθεί άλλοτε στερούνται εγκυρότητας και άλλοτε όχι. Ο έλεγχος της εγκυρότητας των ερωτηματολογίων επιτυγχάνεται μέσω των αντικειμενικών εκτιμήσεων των επιπέδων της νικοτίνης ή της κοτινίνης σε διάφορα υγρά του ανθρώπινου σώματος, όπως στο σάλιο, στον ορό αίματος και στα ούρα, τα οποία παρέχουν πληροφορίες για την έκθεση ενός ατόμου τις τελευταίες 48 ώρες. Κατά τους μελετητές, οι παράγοντες που επηρεάζουν την έκθεση για τους ενήλικες είναι οι συνθήκες καπνίσματος στο οικογενειακό και το εργασιακό περιβάλλον, ενώ για τα παιδιά οι συνθήκες καπνίσματος κυρίως στο οικογενειακό περιβάλλον. Παραλείπονται δεδομένα ή έστω γίνεται ελάχιστη αναφορά για την επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος. Με βάση τα παραπάνω, οι σημαντικότεροι περιορισμοί των υπαρχουσών μεθόδων εκτίμησης της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα είναι η έλλειψη ελέγχου εγκυρότητας και αξιοπιστίας, η χρήση βιοδεικτών με περιορισμένη δυνατότητα εκτίμησης, καθώς και η μειωμένη αναφορά στην επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος. Μελλοντικές μελέτες για τη δημιουργία πιο έγκυρων και αξιόπιστων εργαλείων εκτίμησης της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα θα ήταν συμφέρουσες για τη δημόσια υγεία.

Λέξεις ευρετηρίου: Βιοδείκτες, Εκτίμηση, Ερωτηματολόγιο, Κοτινίνη, Νικοτίνη.