Τελ. ενημέρωση:

   02-Oct-2011
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 28(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2011, 611-620

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Παθοφυσιολογική και κλινική προσέγγιση της αυτορρυθμιστικής ικανότητας των εγκεφαλικών αγγείων

Γ.Γ. Τσαούση
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑ», Θεσσαλονίκη

Η εγκεφαλική αυτορρύθμιση συνιστά την ενδογενή ικανότητα του δικτύου των εγκεφαλικών αγγείων να διατηρούν την αιματική ροή σταθερή, ανεξάρτητα από τις μεταβολές της πίεσης άρδευσης του εγκεφάλου ή της συστηματικής αρτηριακής πίεσης, με απώτερο σκοπό την κάλυψη των μεταβολικών αναγκών του εγκεφάλου. Το παθοφυσιολογικό υπόστρωμα της εγκεφαλικής αυτορρύθμισης είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο και εντοπίζεται σε αντιδράσεις κυρίως του ενδοθηλίου και των λείων μυϊκών ινών των αγγείων. Παρά το γεγονός ότι όλες οι φυσιολογικές παράμετροι τροποποιούν την αυτορρυθμιστική ικανότητα, η μερική πίεση του διοξειδίου του άνθρακα αναγνωρίζεται ως μείζονος σημασίας παράγοντας. Οι ενδοφλέβιοι αναισθητικοί παράγοντες και κυρίως η προποφόλη σε συνήθεις κλινικές δόσεις δεν επηρεάζουν την ικανότητα αυτορρύθμισης των εγκεφαλικών αγγείων. Αντίθετα, όλα τα πτητικά αναισθητικά, εκτός από το σεβοφλουράνιο, προκαλούν δοσοεξαρτώμενη καταστολή της εγκεφαλικής αυτορρύθμισης, η οποία αποκαθίσταται με την εφαρμογή υποκαπνίας. Το ξένον αποτελεί το μόνο πτητικό αναισθητικό που δεν εξασκεί κάποια επίδραση στην εγκεφαλική αυτορρύθμιση. Η παρακολούθηση της εγκεφαλικής αυτορρύθμισης θεωρείται αναγκαία για τη βέλτιστη κλινική διαχείριση ασθενών με επικείμενη ή εγκατεστημένη εγκεφαλική βλάβη. Ο συνεχής προσδιορισμός της είναι πλέον εφικτός μέσω της τεχνολογίας του διακρανιακού Doppler, η εφαρμογή του οποίου είναι ιδιαίτερα σημαντική για την παρακολούθηση των οξέων μεταβολών της εγκεφαλικής αυτορρύθμισης. Σύμφωνα με την αντίδραση των εγκεφαλικών αγγείων σε βραδεία ή ταχεία μεταβολή της συστηματικής αρτηριακής πίεσης, η εγκεφαλική αυτορρύθμιση διακρίνεται, αντίστοιχα, σε στατική (βραδεία αντίδραση) ή δυναμική (ταχεία αντίδραση), ενώ η μελέτη της επάρκειας της εγκεφαλικής αυτορρύθμισης μπορεί να πραγματοποιηθεί με αυτόματες ή προκλητές τεχνικές μέτρησης. Από τις εφαρμοζόμενες μεθόδους προσδιορισμού της εγκεφαλικής αυτορρύθμισης έως σήμερα, δεν έχει καθιερωθεί κάποια ως μέθοδος επιλογής. Η δοκιμασία της φαρμακολογικής προκλητής στατικής αυτορρύθμισης θεωρείται ως η πλέον ισχυρή και επαναλήψιμη παρακλίνια μέθοδος, ενώ η αυτόματη δυναμική αυτορρύθμιση χαρακτηρίζεται από ικανοποιητική κλινική ισχύ.

Λέξεις ευρετηρίου: Διακρανιακό Doppler, Δυναμική εγκεφαλική αυτορρύθμιση, Εγκεφαλική αιματική ροή, Στατική εγκεφαλική αυτορρύθμιση.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής