Τελ. ενημέρωση:
15-Nov-2004

Η θεραπεία των ασθενών με χρονία μυελογενή λευχαιμία (ΧΜΛ) δεν βελτιώθηκε σημαντικά στη δεκαετία του 1990. Σήμερα, είναι ευρέως αποδεκτό ότι η θεραπεία με αλλογενή μεταμόσχευση μυελού των οστών μπορεί να επιφέρει ίαση, αλλά μόνο ένα μικρό ποσοστό των ασθενών με ΧΜΛ είναι κατάλληλοι γι' αυτή, αφού η νοσηρότητα και η θνητότητα αυτής καθαυτής της διαδικασίας της μεταμόσχευσης παραμένει υψηλή. Έτσι, η πλειονότητα των ασθενών θεραπεύονται με υδροξυουρία, ιντερφερόνη-α ή το συνδυασμό ιντερφερόνης και κυτοσίνης-αραβινοσίδης. Με αυτές τις θεραπείες η μέση επιβίωση είναι περίπου 6 έτη και καμιά δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι οδηγεί σε ίαση. Η πρόσφατη ανακάλυψη της imatinib (imatinib mesylate, Glivec ή, παλαιότερα, STI571) φαίνεται ότι προσφέρει νέες δυνατότητες στη θεραπεία της ΧΜΛ. Το μόριο αυτό αποδείχθηκε ότι αναστέλλει την τυροσινική κινάση του BCR-ABL, που είναι γνωστό ότι είναι υπεύθυνο για την παθογένεση της ΧΜΛ. Το γονίδιο BCR-ABL είναι το χιμαιρικό γονίδιο που δημιουργείται από τη μετάθεση t(9;22) στη ΧΜΛ και κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη με αυξημένη δράση κινάσης της τυροσίνης. Η πρωτεΐνη αυτή οδηγεί στη λευχαιμία απορρυθμίζοντας οδούς μεταγωγής σημάτων και προκαλώντας ανώμαλο κυτταρικό κύκλο, αναστολή της απόπτωσης και αυξημένο πολλαπλασιασμό. Η imatinib ανταγωνίζεται και εμποδίζει τη μέσω της ATP φωσφορυλίωση των πρωτεϊνικών υποστρωμάτων από την κινάση της τυροσίνης. Αποδείχθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματική στη θεραπεία ασθενών με ΧΜΛ, προκαλώντας κλινικές, αιματολογικές και κυτταρογενετικές υφέσεις σε εξαιρετικά μεγάλα ποσοστά ασθενών με ΧΜΛ. Αν και είναι ακόμα νωρίς, θεωρείται πολύ πιθανό αυτά τα αποτελέσματα να οδηγήσουν τόσο σε σημαντική βελτίωση της επιβίωσης όσο και σε αναστολή της προόδου της νόσου. Σήμερα, η imatinib φαίνεται να αποτελεί την αρχική θεραπεία εκλογής για ασθενείς με ΧΜΛ, τουλάχιστον γι' αυτούς που δεν είναι υποψήφιοι για μεταμόσχευση, ενώ θεωρείται μεγάλο δίλημμα η χρησιμοποίησή της και σε κατάλληλους για μεταμόσχευση ασθενείς. Το γεγονός ότι, αν και σπάνια, συμβαίνουν υποτροπές υπό θεραπεία με imatinib, ιδιαίτερα σε προχωρημένη φάση της νόσου, οδήγησε σε συνδυασμούς του φαρμάκου με άλλους αντιλευχαιμικούς παράγοντες, με ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Λέξεις ευρετηρίου: Imatinib, Αναστολέας της κινάσης της τυροσίνης, Χρονία μυελογενής λευχαιμία.