Τελ. ενημέρωση:

   08-Jul-2004
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 20(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2003, 67-75

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Τα Ασκληπιεία ως νοσηλευτήρια

Γ. Καλαντζής, Ι. Λασκαράτος
Ιστορία της Ιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

Γύρω στον 5ο π.Χ. αιώνα πιθανολογείται η ίδρυση των πρώτων ιερών ναών προς τιμή του θεού Ασκληπιού σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Η εγκατάσταση των ναών αυτών γινόταν σε ειδικά επιλεγμένους χώρους, η φυσική ομορφιά των οποίων συνηγορούσε στη γρήγορη αποκατάσταση της υγείας των ασθενών που συνωστίζονταν στα Ασκληπιεία. Οι ικέτες που κατέφθαναν στα Ασκληπιεία δεν έπασχαν συνήθως από βαριά νοσήματα και οι θεραπείες που εφαρμόζονταν ήταν ποικίλες. Από τη μελέτη των ιαμάτων που περιγράφονται στις αναθηματικές πλάκες που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη του Π. Καββαδία στο ιερό της Επιδαύρου, αλλά και από τα αρχαιολογικά ευρήματα σε πολλά Ασκληπιεία (π.χ. κωδιές οπίου, ορειχάλκινα χειρουργικά εργαλεία κ.λπ.), προκύπτει ότι οι ιερείς-ιατροί αναλάμβαναν τη θεραπεία των πιστών με τη χρήση φαρμακευτικών ουσιών, φυσικών μέσων (κινησιοθεραπεία, μαλάξεις κ.ά.) και χειρουργικών επεμβάσεων. Επειδή όμως η Ιατρική ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θρησκεία, οι ιερείς απέδιδαν αυτές τις πραγματικές θεραπείες σε θεϊκή επέμβαση και δεν αποκάλυπταν τις γνώσεις τους. Συνεπώς, τα Ασκληπιεία αποτέλεσαν την κύρια εστία ανάπτυξης της Ελληνικής Ιατρικής και στέγασαν ως ιερά θεραπευτήρια τους πρώτους ασθενείς, αναπτύσσοντας παράλληλα την πρώτη νοσηλεία ασθενών, που είχε μεν θαυματουργικό χαρακτήρα, αλλά κατ. ουσία ήταν μια πραγματική παροχή ιατρικών υπηρεσιών.

Λέξεις ευρετηρίου: Ασκληπιεία, Ασκληπιός, Θαυματουργικές θεραπείες, Ιερείς, Νοσοκομεία.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής