Τελ. ενημέρωση:

   10-Sep-2004
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 18(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2001, 338-348

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Τελικά προϊόντα υψηλής μη ενζυμικής γλυκοζυλίωσης
H βιοχημεία και οι επιπτώσεις τους στον άνθρωπο

Β. Χαβαράνη, Ε. Μπόζας
Παιδιατρική Κλινική, Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Aθήνα

Τα τελικά προϊόντα υψηλής μη ενζυμικής γλυκοζυλίωσης (AGEs) προέρχονται από τη μη ενζυμική γλυκοζυλίωση των πρωτεϊνών, λιπιδίων και νουκλεϊκών οξέων από τη γλυκόζη. Τα μακρομόρια που έχουν υποστεί AGEs μετατροπές συσσωματώνονται λόγω των μεταξύ τους αντιδράσεων και δρουν ως ενεργείς παγίδες, δεσμεύοντας πρωτεΐνες του πλάσματος και παρεμβαίνοντας στη φυσιολογική λειτουργία των ιστών. Ειδικούς υποδοχείς AGE έχουν τα μονοκύτταρα/μακροφάγα, τα ενδοθηλιακά κύτταρα, τα Τ-λεμφοκύτταρα, οι ινοβλάστες, τα μεσαγγειακά κύτταρα και οι λείες μυϊκές ίνες. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η αλληλεπίδραση υποδοχέα-AGEs ενεργοποιεί έναν καταρράκτη κυτταροκινών και αυξητικών παραγόντων με σκοπό την αποικοδόμηση των πρωτεϊνών και την επισκευή των ιστών. Σε παθολογικές καταστάσεις, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, εξαιτίας της υπεργλυκαιμίας, ο προαναφερόμενος καταρράκτης υπερλειτουργεί και οδηγεί στην υπερπλασία των ιστών. Τα AGEs στο σακχαρώδη διαβήτη συμβάλλουν στην αιτιοπαθογένεια της αρτηριοσκλήρυνσης, της νεφροπάθειας, της αμφιβληστροειδοπάθειας, της νευροπάθειας, στο σύνδρομο του διαβητικού χεριού και πιθανόν στην εμβρυοπάθεια. Επιπλέον, τα AGEs εμπλέκονται στις νόσους Alzheimer και Parkinson και στη διαδικασία της γήρανσης. Ο σχεδιασμός αναστολέων των AGEs είναι ο κύριος ερευνητικός στόχος αυτή την εποχή, όσον αφορά την αντιμετώπιση των επιπλοκών που σχετίζονται με αυτά. Η αμινογουανιδίνη, ένας αναστολέας της μετατροπής των πρόδρομων γλυκοζυλιωμένων προϊόντων Αmadori σε AGEs, βρίσκεται σήμερα στη φάση ΙΙΙ κλινικής δοκιμασίας για τη διαβητική νεφροπάθεια. Επιπλέον, συνιστάται η υγιεινή διατροφή, η αποφυγή του καπνίσματος και η λήψη αντιοξειδωτικών, όπως οι βιταμίνες C και Ε. Με βάση τα παραπάνω, είναι εμφανές ότι η έρευνα γύρω από τα AGEs θα μπορούσε να βοηθήσει στην κατανόηση αλλά και στη θεραπεία των νοσημάτων, στα οποία εμπλέκονται παθογενετικά.

Λέξεις ευρετηρίου: Αναστολείς ΑGΕ, Αlzheimer, Σακχαρώδης διαβήτης, Τελικά προϊόντα υψηλής μη ενζυμικής γλυκοζυλίωσης, Υποδοχείς AGE.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής