Τελ. ενημέρωση:
14-Jul-2000

Αρχ Ελλ Ιατρ, 16(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1999, 473-479

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Αποτελεσματικότητα και επιπτώσεις της εξωσωματικής λιθοτριψίας
σε παιδιά με νεφρολιθίαση

Δ. ΤΣΙΡΙΚΟΣ,¹ Ε. ΚΑΡΑΓΙΩΤΗΣ,¹ Α. ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ,¹ Β. ΜΙΧΑΗΛ,¹
Φ.Α. ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΑΚΗΣ,¹ Κ. ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ^2
1Ουρολογική Κλινική, Νοσοκομείο Παίδων "Η Αγία Σοφία"
² Μονάδα Λιθοτριψίας, Ουρολογική Κλινική, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σισμανόγλειο Νοσοκομείο

ΣΚΟΠΟΣ Η εξωσωματική λιθοτριψία με κρουστικά κύματα (ESWL) είναι καθιερωμένη μέθοδος αντιμετώπισης των λίθων του ουροποιητικού σε ενήλικες, με ποσοστά επιτυχίας 40–90%. Σε παιδιά <14 ετών, αν και έχει εφαρμοστεί σποραδικά, δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία όσον αφορά τα αποτελέσματα ή την ασφάλειά της. Σκοπός της μελέτης μας ήταν η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας και των επιπτώσεων της ESWL σε παιδιά <14 ετών με νεφρολιθίαση.
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Μελετήθηκαν 16 αγόρια και 6 κορίτσια ηλικίας 6–14 ετών με νεφρολιθίαση, τα οποία, σύμφωνα με τον προεγχειρητικό παρακλινικό έλεγχο, δεν παρουσίαζαν πηκτικολογικές διαταραχές, ουρολοίμωξη, κυστινουρία ή ανωμαλίες νεφρών και αποχετευτικής ουροφόρου οδού. Η λιθίαση ήταν αμφοτερόπλευρη σε 2 [24 νεφρικές μονάδες (ΝΜ) προς αντιμετώπιση] και εντοπιζόταν στη νεφρική πύελο (14 ΝΜ), το ανώτερο τμήμα του ουρητήρα (1 ΝΜ) και τους κάλυκες (9 ΝΜ). Τέσσερις από τους λίθους της νεφρικής πυέλου είχαν μέγεθος 2–3 cm, ενώ το μέγεθος όλων των υπόλοιπων λίθων ήταν <2 cm. Χρησιμοποιήθηκε λιθοτρίπτης ηλεκτροϋδραυλικής παραγωγής κρουστικών κυμάτων με ανώτερη ένταση τα 18 kV ή τα 600 Bar στην εστιακή ζώνη κρούσης. Ο αριθμός κρούσεων/συνεδρία ήταν 600–1500 (μέσος όρος 1250). Πριν από τη λιθοτριψία και 1 μήνα αργότερα, προσδιορίστηκε στους ασθενείς ο ρυθμός σπειραματικής διήθησης (GFR).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Κριτήριο επιτυχούς λιθοτριψίας (κατακερματισμού) ήταν ο πλήρης καθαρισμός του νεφρού από τον (τους) λίθο(ους) ή, το πολύ, η παραμονή υπολειμματικού συγκρίμματος <4 mm στην απλή ακτινογραφία ΝΟΚ ένα μήνα μετά τη λιθοτριψία. Με το κριτήριο αυτό, σε 10/22 ασθενείς (45,4%) ή 15/24 νεφρικές μονάδες (62,5%) η λιθοτριψία υπήρξε επιτυχής. Για τους λίθους της νεφρικής πυέλου και της ανώτερης μοίρας του ουρητήρα το ποσοστό επιτυχίας ανήλθε σε 71,4% (10/14 ΝΜ), αλλά για τους καλυκικούς λίθους ήταν χαμηλότερο (55,5%, 5/9 ΝΜ). Σε σχέση με τον αριθμό και το μέγεθος των λίθων, η λιθοτριψία υπήρξε επιτυχής σε 15/19 μονήρεις (πυελικούς ή καλυκικούς) λίθους μεγέθους <2 cm, αλλά ανεπιτυχής στους 4/4 πολλαπλούς (καλυκικούς), καθώς επίσης και στους 4/4 (ημι)κοραλλιοειδείς μεγέθους >2 cm. Δεν παρατηρήθηκαν ενδονεφρικά ή υποκάψια αιματώματα μετά τη λιθοτριψία ούτε μεταβολές της νεφρικής λειτουργίας (GFR).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ESWL με κρουστικά κύματα έντασης <18 kV (ή 600 Bar) και 1500 κρούσεις/συνεδρία είναι ασφαλής μέθοδος αντιμετώπισης της νεφρολιθίασης σε παιδιά <14 ετών. Σε μονήρεις λίθους (πυέλου ή καλύκων) <2 cm το ποσοστό επιτυχίας της φθάνει το 80%, ενώ δεν είναι αποτελεσματική σε πολλαπλούς καλυκικούς λίθους ή (ημι)κοραλλιοειδείς λίθους >2 cm.

Λέξεις ευρετηρίου: Εξωσωματική λιθοτριψία, Νεφρολιθίαση, Παιδική ηλικία.